ЁЯФ┤
рдПрдорд╕ीрдмी рдоें рднрд╡्рдп рдЙрдж्рдпोрдЧ–рдмैंрдХрд░्рд╕ рд╕ंрд╡ाрдж, рдирдП рдЙрдж्рдпोрдЧ рдФрд░ рдиिрд╡ेрд╢ рдХी рд░ाрд╣ рдЦुрд▓ी
рдЬिрд▓े рдХे рдФрдж्рдпोрдЧिрдХ рд╡िрдХाрд╕ рдХो рдоिрд▓ी рдирдИ рдЧрддि, рдоंрдд्рд░ी рджेрд╡ांрдЧрди рдиे рдХी рдмрдб़ी рдШोрд╖рдгाрдПँ
рдПрдо.рд╕ी.рдмी., 15 рд╕िрддंрдмрд░,DDS MEDIA NETWORK।рдЬिрд▓े рдоें рдФрдж्рдпोрдЧिрдХ рд╡िрдХाрд╕ рдХो рдирдИ рджिрд╢ा рджेрдиे рдФрд░ рдЙрдж्рдпрдоिрдпों рдХो рдк्рд░ोрдд्рд╕ाрд╣िрдд рдХрд░рдиे рдХे рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╕े рд╕ोрдорд╡ाрд░ рдХो рд╡िрдорд▓ рд╢्рд░ी рдЯॉрдХीрдЬ, рдордиेंрдж्рд░рдЧрдв़ рдоें “рдЙрдж्рдпोрдЧ-рдмैंрдХрд░्рд╕ рд╕ंрд╡ाрдж” рдХाрд░्рдпрд╢ाрд▓ा рдХा рднрд╡्рдп рдЖрдпोрдЬрди рд╕ंрдкрди्рди рд╣ुрдЖ। рдЗрд╕ рдПрдХ рджिрд╡рд╕ीрдп рдХाрд░्рдпрд╢ाрд▓ा рдХा рдЖрдпोрдЬрди рдЬिрд▓ा рд╡्рдпाрдкाрд░ рдПрд╡ं рдЙрдж्рдпोрдЧ рдХेंрдж्рд░ рддрдеा рдЫрдд्рддीрд╕рдЧрдв़ рдЪेрдо्рдмрд░ рдСрдл рдХॉрдорд░्рд╕ рдПंрдб рдЗंрдбрд╕्рдЯ्рд░ीрдЬ, рдЬिрд▓ा рдПрдорд╕ीрдмी рдХे рд╕ंрдпुрдХ्рдд рддрдд्рд╡ाрд╡рдзाрди рдоें рдХिрдпा рдЧрдпा।
рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдоें рдоुрдЦ्рдп рдЕрддिрдеि рдХे рд░ूрдк рдоें рд░ाрдЬ्рдп рдХे рд╡ाрдгिрдЬ्рдп, рдЙрдж्рдпोрдЧ, рд╢्рд░рдо рдПрд╡ं рдЖрдмрдХाрд░ी рдоंрдд्рд░ी рд▓рдЦрдирд▓ाрд▓ рджेрд╡ांрдЧрди рдФрд░ рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рдЕрддिрдеि рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдоंрдд्рд░ी рд╢्рдпाрдо рдмिрд╣ाрд░ी рдЬाрдпрд╕рд╡ाрд▓ рдЙрдкрд╕्рдеिрдд рд░рд╣े। рдЪिрд░рдоिрд░ी рдорд╣ाрдкौрд░ рд░ाрдордирд░ेрд╢ рд░ाрдп рдФрд░ рдЬिрд▓ा рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ рдЪंрдкाрджेрд╡ी рдкाрд╡рд▓े рднी рдоंрдЪाрд╕ीрди рд░рд╣ीं।ЁЯСЙрдФрдж्рдпोрдЧिрдХ рдиीрддि рдФрд░ рдмैंрдХों рдХी рдпोрдЬрдиाрдУं рдкрд░ рдлोрдХрд╕ рдХाрд░्рдпрд╢ाрд▓ा рдоें рдЫрдд्рддीрд╕рдЧрдв़ рдФрдж्рдпोрдЧिрдХ рд╡िрдХाрд╕ рдиीрддि 2024-2030 рдХी рд╡िрд╕्рддृрдд рдЬाрдирдХाрд░ी рджी рдЧрдИ। рдЗрд╕ рджौрд░ाрди рд╕ूрдХ्рд╖्рдо, рд▓рдШु рдПрд╡ं рдордз्рдпрдо рдЙрдж्рдпрдо (MSME) рдЗрдХाрдЗрдпों, рдорд╣िрд▓ा рдЙрдж्рдпрдоिрдпों, рд╕्рд╡-рд╕рд╣ाрдпрддा рд╕рдоूрд╣ों рдФрд░ рдХाрд░ीрдЧрд░ों рдХो рдмैंрдХ рдЛрдг, рд╕рд░рдХाрд░ी рдпोрдЬрдиाрдУं рдФрд░ рд╡िрдд्рддीрдп рд╕рд╣ाрдпрддा рд╕े рдЬोрдб़рдиे рдкрд░ рд╡िрд╢ेрд╖ рдЬोрд░ рджिрдпा рдЧрдпा। рд╕ेंрдЯ्рд░рд▓ рдмैंрдХ рдХे рд░ीрдЬрдирд▓ рдоैрдиेрдЬрд░ рд░рдгрдзीрд░ рд╕िंрд╣ рдФрд░ рдкंрдЬाрдм рдиेрд╢рдирд▓ рдмैंрдХ рдХे рдПрдЬीрдПрдо рдЖрд▓ोрдХ рдХुрдоाрд░ рдиे рдЙрдж्рдпрдоिрдпों рдХो рдЛрдг рдпोрдЬрдиाрдУं рдХे рдмाрд░े рдоें рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рдЬाрдирдХाрд░ी рджी। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдмрддाрдпा рдХि рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдоुрдж्рд░ा рд▓ोрди рдХी рд╕ीрдоा рдЕрдм 10 рд▓ाрдЦ рд╕े рдмрдв़ाрдХрд░ 20 рд▓ाрдЦ рд░ुрдкрдпे рдХрд░ рджी рдЧрдИ рд╣ै। рдЙрдж्рдпोрдЧ рд╡िрднाрдЧ рдХे рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд╕ंрдЪाрд▓рдХ рдЛрддुрд░ाрдЬ рддाрдо्рд░рдХाрд░ рдиे рдмрддाрдпा рдХि рд╡िрд╢्рд╡ рдмैंрдХ рд╕рдорд░्рдеिрдд RAMP рдпोрдЬрдиा рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп MSME рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХो рдХोрд╡िрдб-19 рд╕ंрдХрдЯ рд╕े рдЙрдмाрд░рдиा рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рдордЬрдмूрдд рдмрдиाрдиा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рддрд╣рдд рдЛрдг рдк्рд░ाрдк्рддि рдХो рдЖрд╕ाрди рдмрдиाрдиा, рдмाрдЬाрд░ рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪ рдмрдв़ाрдиा, рд╕ंрд╕्рдеाрдЧрдд рд╕ुрджृрдв़ीрдХрд░рдг рдФрд░ рдорд╣िрд▓ा рд╕рд╣рднाрдЧिрддा рдХो рдмрдв़ाрд╡ा рджेрдиा рдк्рд░рдоुрдЦ рд▓рдХ्рд╖्рдп рд╣ैं।
рд╕ीрдзे рд╕ंрд╡ाрдж рд╕े рдЙрдж्рдпрдоिрдпों рдХी рд╢ंрдХाрдУं рдХा рд╕рдоाрдзाрди рдХाрд░्рдпрд╢ाрд▓ा рдХी рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ी рд╡िрд╢ेрд╖рддा рд░рд╣ी рдХि рдЙрдж्рдпрдоिрдпों рдХो рд╕ीрдзे рдмैंрдХрд░ों рд╕े рд╕ंрд╡ाрдж рдХा рдЕрд╡рд╕рд░ рдоिрд▓ा। рдорд╣िрд▓ा рдЙрдж्рдпрдоिрдпों рдФрд░ рд╕्рд╡-рд╕рд╣ाрдпрддा рд╕рдоूрд╣ों рдХे рд▓िрдП рдЕрд▓рдЧ рд╕рдд्рд░ рд░рдЦा рдЧрдпा, рдЬिрд╕рдоें рд╡िрдд्рддीрдп рд╕рд╢рдХ्рддिрдХрд░рдг рдФрд░ рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░рддा рдкрд░ рд╡िрд╢ेрд╖ рдЪрд░्рдЪा рд╣ुрдИ। рдПрд╕рдИрд╕ीрдПрд▓ рд╣рд╕рджेрд╡ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХे рдПрдкी рд╕िंрд╣ рдиे рдХрд╣ा рдХि рдЪेрдо्рдмрд░ рдСрдл рдХॉрдорд░्рд╕ рдХो рд╕्рдеाрдиीрдп рд░ोрдЬрдЧाрд░ рд╕ृрдЬрди рдкрд░ рдз्рдпाрди рджेрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЫोрдЯे-рдЫोрдЯे рд╡ेंрдбрд░्рд╕ рддैрдпाрд░ рдХрд░ рд╕्рдеाрдиीрдп рдЙрдд्рдкाрджों рдХो рдмрдв़ाрд╡ा рджेрдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдпुрд╡ाрдУं рдХो рдк्рд░ेрд░िрдд рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдХрд╣ा – “рдиौрдХрд░ рдордд рдмрдиिрдП, рдоाрд▓िрдХ рдмрдиिрдП।”рдоंрдд्рд░ी рджेрд╡ांрдЧрди рдХी рдШोрд╖рдгाрдПँ -
рдоुрдЦ्рдп рдЕрддिрдеि рдЙрдж्рдпोрдЧ рдоंрдд्рд░ी рд▓рдЦрдирд▓ाрд▓ рджेрд╡ांрдЧрди рдиे рдХрд╣ा рдХि рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдирд░ेंрдж्рд░ рдоोрджी рдХे рдиेрддृрдд्рд╡ рдоें рднाрд░рдд 2047 рддрдХ рд╡िрдХрд╕िрдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдмрдиेрдЧा рдФрд░ рдЫрдд्рддीрд╕рдЧрдв़ рдЗрд╕ рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдХी рдЕрдЧ्рд░िрдо рдкंрдХ्рддि рдоें рдЦрдб़ा рд╣ोрдЧा। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा рдХि рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рд╡िрд╖्рдгुрджेрд╡ рд╕ाрдп рдХे рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди рдоें рддैрдпाрд░ рдХी рдЧрдИ рдирдИ рдФрдж्рдпोрдЧिрдХ рдиीрддि рд╕े рд░ाрдЬ्рдп рдоें рдиिрд╡ेрд╢ рдХे рдЕрд╡рд╕рд░ рдмрдв़े рд╣ैं। рдЬाрдкाрди рдФрд░ рдХोрд░िрдпा рдоें рдЖрдпोрдЬिрдд рдЗрди्рд╡ेрд╕्рдЯрд░्рд╕ рд╕рдоिрдЯ рд╕े рд╕рдХाрд░ाрдд्рдордХ рдкрд░िрдгाрдо рдоिрд▓ рд░рд╣े рд╣ैं। рдоंрдд्рд░ी рдиे рдмрддाрдпा рдХि рдЕрдм рддрдХ рд░ाрдЬ्рдп рдоें 32 рд╣рдЬाрд░ рдпुрд╡ाрдУं рдХो рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдк्рд░рджाрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдФрд░ рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा 6.65 рд▓ाрдЦ рд╕े рдмрдв़рдХрд░ 7.50 рд▓ाрдЦ рд╣ो рдЧрдИ рд╣ै। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдШोрд╖рдгा рдХी рдХि рдЖрдиे рд╡ाрд▓े рд╕рдордп рдоें рдХेрд▓्рд╣ाрд░ी, рднрд░рддрдкुрд░, рдЪिрд░рдоिрд░ी рдФрд░ рдордиेंрдж्рд░рдЧрдв़ рдоें рдирдП рдЙрдж्рдпोрдЧ рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдП рдЬाрдПंрдЧे। рдЫोрдЯे рд╡्рдпाрдкाрд░िрдпों рдХो рд░ाрд╣рдд рджेрддे рд╣ुрдП рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा рдХि рдИ-рд╡े рдмिрд▓ рдХी рд╕ीрдоा 50 рд╣рдЬाрд░ рд╕े рдмрдв़ाрдХрд░ 1 рд▓ाрдЦ рд░ुрдкрдпे рдХрд░ рджी рдЧрдИ рд╣ै। рд╕ाрде рд╣ी рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЪेंрдмрд░ рдСрдл рдХॉрдорд░्рд╕ рдХी рдоांрдЧों рдХो рддрдд्рдХाрд▓ рдоाрдирддे рд╣ुрдП рдЪैрдирдкुрд░ рдЗंрдбрд╕्рдЯ्рд░ीрдЬ рдПрд░िрдпा рдХा рд╕ंрдзाрд░рдг, рдбीрд╕ीрдЖрдИ рднрд╡рди рдХा рдиिрд░्рдоाрдг, рдХेрд▓्рд╣ाрд░ी рдоें 37 рдПрдХрдб़ рдоें рдЗंрдбрд╕्рдЯ्рд░ी рдПрд╕्рдЯेрдЯ рдФрд░ рдкрд░рд╕рдЧрдв़ी рдЗंрдб्рд░рд╕्рдЯ्рд░ीрдЬ рдПрд░िрдпा рдХा рд╡िрдХाрд╕ рдХрд░ाрдиे рдХी рдШोрд╖рдгा рдХी।
рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдоंрдд्рд░ी рдиे рдмрддाрдИ рд╕ंрднाрд╡рдиाрдПँ :-
рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рдЕрддिрдеि рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдоंрдд्рд░ी рд╢्рдпाрдо рдмिрд╣ाрд░ी рдЬाрдпрд╕рд╡ाрд▓ рдиे рдХрд╣ा рдХि рдЬिрд▓े рдХी рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рдФрд░ рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рд╕ुंрджрд░рддा рдЗрд╕े рдФрдж्рдпोрдЧिрдХ рдФрд░ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдиिрд╡ेрд╢ рдХे рд▓िрдП рдЙрдкрдпुрдХ्рдд рдмрдиाрддी рд╣ै। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╣ा рдХि рдк्рд░ाрдЗрд╡ेрдЯ рд╣ॉрд╕्рдкिрдЯрд▓्рд╕ рдХो рднी рдФрдж्рдпोрдЧिрдХ рдиीрддि рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा, рдЬिрд╕рд╕े рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдиिрд╡ेрд╢ рдХो рдк्рд░ोрдд्рд╕ाрд╣рди рдоिрд▓ेрдЧा।
рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮों рдХा рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди рдФрд░ рдпोрдЬрдиाрдУं рдХा рд▓ाрдн :-
рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮों рдиे рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдоूрд▓्рдп рдиिрд░्рдзाрд░рдг рдФрд░ рдк्рд░ीрдоिрдпрдо рдоूрд▓्рдп рдиिрд░्рдзाрд░рдг рдХी рдЕрд╡рдзाрд░рдгा рд╕рдордЭाрдИ। рд╡рд╣ीं рд╕ीрдП рдЕрд░िрд╣ंрдд рдЬैрди рдиे рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рд░ोрдЬрдЧाрд░ рд╕ृрдЬрди рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо (PMEGP) рдХी рд╡िрд╕्рддृрдд рдЬाрдирдХाрд░ी рджी рдФрд░ рдмрддाрдпा рдХि рд╕ाрдоाрди्рдп рддрдеा рд╡िрд╢ेрд╖ рд╢्рд░ेрдгिрдпों рдХे рд▓िрдП рд╢рд╣рд░ी рд╡ рдЧ्рд░ाрдоीрдг рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рд╕рдм्рд╕िрдбी рдХा рдк्рд░ाрд╡рдзाрди рд╣ै। рдХाрд░्рдпрд╢ाрд▓ा рдоें рдмрдб़ी рд╕ंрдЦ्рдпा рдоें рдЙрдж्рдпрдоिрдпों, рдХाрд░ीрдЧрд░ों рдФрд░ рд╕्рд╡-рд╕рд╣ाрдпрддा рд╕рдоूрд╣ों рдиे рднाрдЧ рд▓िрдпा। рдЗрд╕ рдЕрд╡рд╕рд░ рдкрд░ рдкाрдд्рд░ рдЙрдж्рдпрдоिрдпों рдХो рд╡िрднिрди्рди рдпोрдЬрдиाрдУं рдХे рддрд╣рдд рдЛрдг рднी рд╕्рд╡ीрдХृрдд рдХिрдП рдЧрдП। рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдоुрдж्рд░ा рдпोрдЬрдиा рдХे рддрд╣рдд – рдЙрдкрд╢्рдпाрдо рдЯ्рд░ेрдбрд░्рд╕ рдХो 6 рд▓ाрдЦ, рди्рдпेрди рдХрд▓ेрдХ्рд╢рди рдХो 10 рд▓ाрдЦ, рд╕ूрд░рдЬ рдлрд░्рдиिрдЪрд░ рдоाрд░्рдЯ рдХो 9 рд▓ाрдЦ, рд╡рдХीрд▓ рдлрд░्рдиिрдЪрд░ рдоाрд░्рдЯ рдХो 10 рд▓ाрдЦ, рд╡िрдиाрдпрдХ рдЗंрдЯрд░рдк्рд░ाрдЗрдЬेрдЬ рдХो 5 рд▓ाрдЦ рдФрд░ рдиिрдпाрдХрдд рдЕрд▓ी рдХो 5 рд▓ाрдЦ рд░ुрдкрдпे। рдХाрд░्рдпрд╢ीрд▓ рдкूँрдЬी рдЛрдг рдпोрдЬрдиा – рд╕ुрд░рдЬीрдд рд╡ुрдб्рд╕ рдк्рд░ोрдбрдХ्рдЯ्рд╕ рдХो 35 рд▓ाрдЦ рд░ुрдкрдпे। CCGCC рдпोрдЬрдиा – рд╢ंрдХрд░ рдХрд╢्рдпрдк рдХो 60 рд╣рдЬाрд░ рд░ुрдкрдпे। PMFME рдпोрдЬрдиा – рдХрд▓्рдкрдиा рдХो 4 рд▓ाрдЦ, рд╕ीрддा рдмाрдИ рдХो 9 рд▓ाрдЦ, рджीрдкा рдХेрд╡рдЯ рдХो 4 рд▓ाрдЦ рдФрд░ рдкрд░рд╕рд░ाрдо рдпाрджрд╡ рдХो 4 рд▓ाрдЦ рд░ुрдкрдпे рдХा рдЛрдг рд╕्рд╡ीрдХृрдд рдХिрдпा рдЧрдпा। рдЖрд░्рдеिрдХ рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рд╕рдоाрдкрди рд╕рдд्рд░ рдоें рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдиे рдХрд╣ा рдХि рдпрд╣ рдЖрдпोрдЬрди рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдирд╣ीं рдмрд▓्рдХि рдЬिрд▓े рдХे рдЖрд░्рдеिрдХ рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рд╣ै। рдЗрд╕ рдХाрд░्рдпрд╢ाрд▓ा рд╕े рдЙрдж्рдпрдоिрдпों рдФрд░ рдмैंрдХрд░ों рдХे рдмीрдЪ рд╕ीрдзा рд╕ंрд╡ाрдж рд╕्рдеाрдкिрдд рд╣ुрдЖ рд╣ै, рдЬो рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рдиिрд╡ेрд╢, рдЛрдг рдк्рд░ाрдк्рддि рдФрд░ рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдп рд╡िрд╕्рддाрд░ рдоें рдорджрджрдЧाрд░ рд╕ाрдмिрдд рд╣ोрдЧा। рд╕рднी рдк्рд░рддिрднाрдЧिрдпों рдиे рдЗрд╕े рдЬिрд▓े рдоें рдЙрдж्рдпोрдЧ-рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХे рдирдП рдпुрдЧ рдХी рд╕ाрд░्рдердХ рдФрд░ рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдмрддाрдпा।

